Πουλιά στον αέρα - ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΙΑΤΗ

Στο Δημοτικό Σχολείο Μαθιάτη εφαρμόζεται φέτος ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα που ονομάζεται “Πουλιά στον Αέρα”. Το πρόγραμμα αυτό οργανώνεται από τον Αλμυράς Πολιτιστικό και Περιβαλλοντικό Εργαστήρι, το BirdLife Cyprus, και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Erasmus+ (αρ. σχεδίου 2022-2-CY01-KA210-SCH-000097970).

Σ΄ αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με συνοδοιπόρους εκπαιδευτικούς και μαθητές από Κύπρο και Ελλάδα θα εξερευνήσουμε τον συναρπαστικό κόσμο των πουλιών.

Το σχολείο μας μαζί με τα δημοτικά σχολεία Λυμπιών και Κωνσταντινουπόλεως συμμετέχει στο εν λόγω πρόγραμμα με σκοπό τη γνωριμία των μαθητών με τον κόσμο των πουλιών, την ευαισθητοποίησή τους για τις απειλές που αντιμετωπίζουν, την καλλιέργεια θετικών στάσεων για την προστασία των πουλιών και των οικοτόπων τους και την ενδυνάμωσή τους ώστε να προωθήσουν αλλαγές στο περιβάλλον τους προς όφελος των πουλιών και της βιοποικιλότητας.

Πτηνοπαρατήρηση στο Πάρκο Αθαλάσσας

Η επίσκεψη στο Δασικό Πάρκο Αθαλάσσας πραγματοποιήθηκε από τους μαθητές/τριες και τους/τις εκπαιδευτικούς του σχολείου μας στις 24 Απριλίου 2024. Με τη σημαντική συμβολή της κυρίας Χρίστιας Αλεξάνδρου, εκπροσώπου της Birdlife Cyprus, και υπό την καθοδήγησή της, τα παιδιά, με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού, παρατήρησαν διάφορα είδη πουλιών στον χώρο της λίμνης του πάρκου, απέκτησαν γνώσεις και εμπειρίες, εξέφρασαν απορίες, έκαναν βόλτα στη φύση, έπαιξαν επιτραπέζια παιχνίδια για τα μεταναστευτικά πουλιά και εκφράστηκαν μέσα από θεατρικό παιχνίδι. Ακολούθησαν ελεύθερες δραστηριότητες στον χώρο του πάρκου. Ήταν μια δημιουργική, ευχάριστη και απολαυστική εξόρμηση.

Επίσκεψη Κάβο Γκρέκο - Εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μελετώντας τα πουλιά»

Το σχολείο μας επισκέφθηκε το Εθνικό Δασικό Πάρκο Κάβο Γκρέκο για να συμμετέχουμε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μελετώντας τα πουλιά». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι μέρος των ποικίλων προγραμμάτων που προσφέρονται στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης Κάβο Γκρέκο στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας. Το Κάβο Γκρέκο θεωρείται ένας πολύ σημαντικός βιότοπος για τα μεταναστευτικά πουλιά αφού βρίσκεται στο νοτιοανατολικότερο άκρο της Κύπρου και έτσι αποτελεί τον πρώτο σταθμό για τα μεταναστευτικά πουλιά. Εκεί, σε ένα μοναδικό, πραγματικά ξεχωριστό, περιβαλλοντικό χώρο τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν διάφορα πουλιά της Κύπρου μέσω της βιωματικής μάθησης, με την ενεργό συμμετοχή τους. Το πρόγραμμα είχε τόσο ενδιαφέρον που κανείς δεν ήθελε να τελειώσει…

Διαδικτυακή σύνδεση με το 1ο Δημοτικό Σχολείο Ραφήνας

Τα παιδιά της Γ' και Στ' τάξης του σχολείου μας συνδέθηκαν διαδικτυακά με συνεργαζόμενο σχολείο στην Ελλάδα τα πλαίσια του προγράμματος “Πουλιά στον Αέρα”. Τα παιδιά της Γ' τάξης του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ραφήνας μας “φιλοξένησαν” διαδικτυακά στην τάξη τους για να μάθουμε και να παίξουμε για τα πουλιά. Ετοίμασαν για εμάς κρεμάλες και αναγραμματισμούς σχετικές με το θέμα μας. Μάλιστα χρησιμοποίησαν τα κυπριακά ονόματα των πουλιών! Μας παρουσίασαν και δύο τραγούδια με τα πουλιά. Περάσαμε υπέροχα! Όλα τα παιδιά, μικρά και μεγάλα, ενθουσιάστηκαν. Δώσαμε ραντεβού για την επόμενη μας διαδικτυακή συνάντηση όπου θα τους παρουσιάσουμε τη ραδιοφωνική μας εκπομπή.

Περιβαλλοντικό Εργαστήριο: Πουλιά στον Αέρα

Στα πλαίσια της συνεργασίας της σχολικής μας μονάδας με την BirdLife Cyprus και της συμμετοχής στο πρόγραμμα Πουλιά στον Αέρα, στις 3 Νοεμβρίου 2023 επισκέφτηκε το σχολείο μας η κυρία Χρίστια Αλεξάνδρου, εκπρόσωπος της BirdLife, η οποία μίλησε στους μαθητές και τις μαθήτριες όλου του σχολείου για τα είδη πουλιών της Κύπρου, την αποδημία και μετανάστευση των πουλιών, τους κινδύνους που τα απειλούν και τα μέτρα προστασίας των πουλιών. Τα παιδιά άκουσαν κελαηδήματα πουλιών και είδαν ενδιαφέροντα πράγματα, όπως φωλιές πουλιών, έκζεμα κουκουβάγιας, είδη φτερών και άλλα.

Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν εργαστήρια κατασκευής ταϊστρας για πουλιά από πλαστικό μπουκάλι για τα παιδιά των Α, Β και Γ τάξεων και ξύλινης φωλιάς για μικρά πουλιά (σκαλιφούρτα, τσαγκαρούδι, στρούθος) για τα παιδιά των Δ’, Ε’ και Στ΄ τάξεων. Οι φωλιές θα τοποθετηθούν στο περιβάλλον του σχολείου με σκοπό την παρατήρηση των πουλιών από τους μαθητές και τις μαθήτριες. Οι πλαστικές ταϊστρες θα τοποθετηθούν στους κήπους και τα μπαλκόνια των παιδιών.

Τα παιδιά έζησαν μια πρωτότυπη εμπειρία και έμαθαν με βιωματικό τρόπο πολλές πληροφορίες για τα ενδημικά και αποδημητικά πουλιά του τόπου μας, ευαισθητοποιήθηκαν σε θέματα βιοποικιλότητας που αφορούν την πανίδα και απόλαυσαν τη διαδικασία.

Πρόγραμμα “Μαθαίνω, Σέβομαι, Αγαπώ, Προστατεύω”

Στα πλαίσια του προγράμματος “Πουλιά στον αέρα” φιλοξενήσαμε στο σχολείο μας τον φωτογράφο άγριας φύσης Γιώργο Παπαπέτρου ο οποίος μας παρουσίασε το πρόγραμμα “Μαθαίνω, Σέβομαι, Αγαπώ, Προστατεύω”. Συγκεκριμένα, τα παιδιά έμαθαν για τα μεταναστευτικά και ενδημικά πουλιά της Κύπρου μέσα από το εντυπωσιακό υλικό του που μας παρουσίασε, που περιλάμβανε βίντεο και φωτογραφίες που έχει ο ίδιος τραβήξει από διάφορες περιοχές του νησιού. Το πάθος του πολλές φορές τον οδηγεί στο να κατασκηνώνει μέρες ολόκληρες στη φύση αφού ετοιμάζει και ντοκιμαντέρ για το National Geographic. Ο κύριος Παπαπέτρου μοιράστηκε μαζί μας τις εμπειρίες του από την παρατήρηση πουλιών στην Κύπρο και τόσο τα παιδιά όσο και οι εκπαιδευτικοί κέρδισαν πολλά από την επίσκεψή του.

Πουλιά και καιρός: Ένας ερασιτέχνης μετεωρολόγος στο σχολείο μας

Στα πλαίσια συγγραφής του κειμένου που θα παρουσιάσουμε στο Μαθητικό μας Ραδιόφωνο σε συνδυασμό με το πρόγραμμα «Πουλιά στον Αέρα» καλέσαμε στο σχολείο μας τον ερασιτέχνη μετεωρολόγο κύριο Τάσο Ιεροδιακόνου. Ο κύριος Ιεροδιακόνου ξεκίνησε την παρουσίασή του για το πώς ο ίδιος μελετά τον καιρό με τη μέθοδο που τον μύησε ο παππούς του όταν ήταν 8 χρονών. Στη συνέχεια, μας μίλησε πώς ο καιρός επηρεάζει τα πουλιά, αφού ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες τα πουλιά έχουν την ικανότητα να προσαρμόζουν τον τρόπο που κινούνται, το ύψος που κινούνται ακόμη και το πού κινούνται. Μας εξήγησε ότι όταν οι άνθρωποι δεν είχαν εφεύρει ακόμη τα ειδικά μηχανήματα πρόβλεψης καιρού, τα πουλιά είχαν γίνει ένα είδος μετεωρολογικών παρατηρήσεων για να μπορούν οι γεωργοί να «διαβάζουν» τις καιρικές συνθήκες των επόμενων ωρών και να αποφασίζουν τι να κάνουν με τις εργασίες τους. Μάθαμε ακόμη για τα μηναλλάγια και πώς ο ίδιος προσπαθεί να κάνει έγκυρες και αξιόπιστες προβλέψεις για να βοηθήσει και να ενημερώσει τον κόσμο που ενδιαφέρεται. Αποσπάσματα από την παρουσίαση χρησιμοποιήθηκαν για την δημιουργία ραδιοφωνικής εκπομπής που ετοίμασαν τα παιδιά. Ευχαριστούμε πάρα πολύ τον κύριο Ιεροδιακόνου για την πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση μέσα από την οποία κερδίσαμε πολλά.

Κουκουβάγιες - Μια διαθεματική προσέγγιση (τάξεις Α' - Β')

Τα παιδιά της Α' και Β' τάξης του σχολείου μας μελέτησαν τις κουκουβάγιες. Αρχικά διάβασαν το παραμύθι «Σώστε τον κύριο Κου» και μελέτησαν τις ανάγκες των πουλιών (τροφή, σπίτι/φωλιά). Ακολούθως χωρίστηκαν σε ομάδες και εργάστηκαν σε διάφορους σταθμούς με σκοπό την άντληση πληροφοριών για τις κουκουβάγιες. Σε κάθε σταθμό συμπλήρωναν φύλλα εργασίας τα οποία μετά συγκέντρωσαν και έφτιαξαν το βιβλίο τους για τις κουκουβάγιες.

Σταθμός 1: Χρήση επαυξημένης πραγματικότητας και παρατήρηση κουκουβάγιας. Τα παιδιά συμπλήρωσαν τα μέρη της κουκουβάγιας. Επίσης παρακολούθησαν βίντεο σχετικά με τη διατροφή της κουκουβάγιας και συμπλήρωσαν το σχετικό φύλλο εργασίας.

Σταθμός 2: Ο κύκλος ζωής της κουκουβάγιας

Αφού σειροθέτησαν τις εικόνες για τον κύκλο ζωής της κουκουβάγιας, μελέτησαν σχετική παρουσίαση και συμπληρωσαν τις πληροφορίες στο αντίστοιχο φύλλο εργασίας.

Σταθμός 3: Τα είδη κουκουβάγιας στην Κύπρο

Τα παιδιά σαρώνοντας κωδικούς οδηγήθηκαν σε ιστοσελίδα της birdlife Cyprus και ανακάλυψαν τα πέντε είδη κουκουβάγιας που έχουμε στην Κύπρο. Αφού συμπλήρωσαν το όνομα και κόλλησαν τη φωτογραφία του είδους, άκουσαν και τον ήχο της φωνής του.

Σταθμός 4: Ήξερες ότι…

Τα παιδιά σε αυτόν τον σταθμό παρακολούθησαν δύο βίντεο και έμαθαν ενδιαφέρουσες και παράξενες πληροφορίες για την κουκουβάγια.

Την επόμενη μέρα μιλήσαμε για το έμεσμα του ανθρωποπουλιού. Τα παιδιά σε ομάδες άνοιξαν έμεσμα και ανακάλυψαν διάφορα κόκκαλα!!! Ακολούθησε συζήτηση για τη διατροφή του ανθρωποπουλιού.

Τέλος στο μάθημα της Τέχνης φτιάξαμε κουκουβάγιες από πηλό.

Επίσκεψη λειτουργού του Τμήματος Δασών

Ο κύριος Μιχάλης Ζαχαρία, δασικός λειτουργός στο Τμήμα Δασών, επισκέφθηκε το σχολείο μας και μας ενημέρωσε για τα διάφορα είδη κουκουβάγιας που υπάρχουν στην Κύπρο αλλά και για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση των τρωκτικών με φυσικό τρόπο στα πλαίσια του προγράμματος “Πουλιά στον Αέρα”.

Μας έμαθε πολλά που αφορούσαν στο τι μπορεί να καταφέρει μια κουκουβάγια, πώς κυνηγάει και πώς συμπεριφέρεται αλλά και το πόσο σημαντικός είναι ο έλεγχος των πληθυσμών των επιβλαβών οργανισμών με βιολογικό τρόπο με τη βοήθεια των ανθρωποπουλιών που εχουμε στην Κύπρο. Αυτός ο τρόπος καταπολέμησης των τρωκτικών είναι μια αποτελεσματική μέθοδος προστασίας, η οποία διασφαλίζει αφενός την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και αφετέρου την προστασία του περιβάλλοντος και την υγεία των καταναλωτών. Στη συνέχεια, επισκεφθήκαμε μια από τις φωλιές των ανθωποπουλιών που τοποθέτησε το τμήμα Δασών στα πλαίσια του Εθνικού Σχεδίου Δράσης που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού μας.

Ήταν μια εποικοδομητική παρουσίαση από την οποία κερδίσαμε πολλά. Αποσπάσματα από την παρουσίαση χρησιμοποιήθηκαν για την δημιουργία ραδιοφωνικής εκπομπής που ετοίμασαν τα παιδιά.